Konutların Dönüşümünde Kaynak Önerisi: DASK

Çürük binaların yenilenmesi ve tadilatı için DASK'ta biriken kaynağın kullanılabileceği gündeme geldi. Eski Konak Belediye Başkanı ve İMO Genel Başkanı Muzaffer Tunçağ, yapıların depreme uygunluğu, çürük binanın yıkılması, yerine yenisinin yapılması konusundaki tespit ve uygulamaların, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yönetim ve denetiminde belediyelerin de katılımıyla kamu gücüyle tüm Türkiye’de yapılması gerektiğini vurguladı. Tunçağ, kaynak için DASK'a işaret etti.

Eski Konak Belediye Başkanı ve eski İMO Genel Başkanı Muzaffer Tunçağ, İzmir depremini Aydınlık’a değerlendirdi. Tunçağ, depremle ilgili bina dönüşümleri konusunda yetki karmaşası olduğuna dikkat çekti. Daha önceki dönemde İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Danışmanlığı ve Meclis üyeliği görevlerini de yürüten Tunçağ, “Binaların yıkıldığı bu bölge, 1980’li yılların ortasına kadar tarlaydı. Daha sonraki yap-sat dalgasıyla o bölgeye çok sayıda bina yapıldı” diye konuştu. 

1970’li yıllardan itibaren mesleği ve oda yöneticiliği dolayısıyla konuya değişik yönleriyle vakıf olan Tunçağ şunları belirtti: 

“Yapıların depreme uygunluğu, çürük binaların yıkılması, yerine yenisinin yapılması konusundaki tespit ve uygulamaların, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yönetim ve denetiminde belediyelerin de katılımıyla kamu gücüyle tüm Türkiye’de yapılması lazım. Yetki ve sorumluluk belediyede ama belediyelerin gücünü aşan kararlar almayı ve uygulamayı gerektiren bir durum söz konusu. Mesela kentsel dönüşüm konusunda karar alınıyor ama iş gelip bina sahiplerinin iknasında düğümleniyor. Peki bunların yeniden yapılmasını ya da güçlendirilmesini kim, nasıl finanse edecek?”

Tunçağ, bu konuda DASK’taki kaynağın kullanılabileceği görüşünde: 

“Hükümet’in DASK’taki kaynağı kullanması bir seçenek olabilir. Burada milyarlar birikiyor. Bu paralar deprem zararından sonra kullanılacağına, deprem olmadan binaların yeniden yapılması ya da güçlendirilmesi için kullanılsın.” 

İZMİR’DE 10 BİN BİNA TARANDI

Tunçağ, İzmir’de deprem konusundaki çalışmalar konusunda da şu bilgileri verdi: “Aslında İzmir depreme hazırlık bakımından ilk ve önemli adımların atıldığı bir kentimiz. Burada ortaya konulan, özellikle altyapı ile ilgili önlemler büyük ölçüde uygulandı. Burhan Özfatura’nın Belediye Başkanlığı sırasında 1996’da başlayıp, 1999’da 17 Ağustos depreminden bir ay kadar önce sona eren deprem master planı hazırlamıştık. Ayrıca 1974’ten itibaren İnşaat Mühendisleri Odası’nın (İMO) çabasıyla proje ve noktasal yapı denetimini İzmir’de uygulandı. 1999’a kadar. 17 Ağustos 1999’dan sonra yapı denetimi ile ilgili yasal değişikliğin ardından İMO’nun yürüttüğü bu faaliyet durdu.”

 “4-5 yıl önce Büyükşehir Belediyesi Dokuz Eylül Üniversitesi ile birlikte Türkiye’de ilk defa geniş kapsamlı bir yapı envanter çalışması yürüttü. Balçova ve Seferihisar’da 10 bin bina proje, projeye uygunluk, dıştan inceleme, zemin raporları gibi yönlerden incelendi. Bunun sonucunda istatistiksel bir analizle kritik binalar saptandı. Aşağı yukarı 800 civarında binanın riskli olduğu saptandı. Bu 800 bina için daha ayrıntılı bir etüt çalışması gerekiyordu. Bu bölgelerde Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın da yaptığı bazı çalışmalar vardı. Bunlara karşılaştırmalar yapıldı. Bu çalışmanın devamı, finansman sıkıntısı vb. çeşitli nedenlerle o safhadan sonra getirilemedi.” 

BİNALİ YILDIRIM: DASK KULLANILABİLİR

AK Parti İzmir Milletvekili Binali Yıldırım, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adaylığı sırasında bir televizyon kanalında yayınlanan programda benzer bir öneriyi gündeme getirmişti. Deprem olduğunda poliçe sahiplerinin maddi zararlarını karşılayıp evlerini yeniden yapmalarına olanak sağlayacak olan zorunlu deprem sigortası DASK'ta (Doğal Afet Sigorta Kurumu) biriken 8 milyar liraya yakın paranın kentsel dönüşüm projelerinin finansmanında kullanılabileceğini belirten Yıldırım, şunları söylemişti: “Bizim bir DASK sigortamız var. Bu sigorta olay olup, can veya mal kaybı yaşandıktan sonra devreye giriyor. Can gittikten sonra DASK'ın bir önemi kalmıyor. Bunu depremsel dönüşümünde kullanabiliriz. Önceden tedbir alalım. Bunun için bir mevzuat değişikliği yapılabilir. Bu ciddi bir kaynak. Dönüşümün tamamını karşılamaya yeter.”