BERNA NAZİK KÖSEOĞLU

Üniversite hayali kuran öğrenciler için zorlu bir süreç içindeyiz. Salgınla değişmek zorunda kalan ders çalışma alışkanlıkları, değişen sınav içeriği, bulaşma riski ile geçirilen sınavlar sonrası adaylarımızın sıralamalarının açıklanmasıyla tercih maratonuna başladık.

Adaylara ve ailelerine bazı temel tavsiyelerde bulunmak isterim.

Adayların kendilerini tanımaları ön koşuldur. Bireyin, ilgi, yetenek, değer yargıları ve sosyal-ekonomik koşullarını göz önünde bulundurması gerekir. Kişilik özelliklerinin mesleğin gerektirdiği özelliklerle kesişmesi verimli geçirilen bir iş yaşantısı sağlar. Mesleğin gerektirdiği özellikler, çalışma koşulları, ortamı, çalışma saatleri, ücret durumu, iş bulma olanakları araştırılmalıdır. Çünkü sosyal politikalar nedeniyle   yirmili yaşlarda girilen meslek yaşantısı, en iyi ihtimalle ellili yaşlara kadar devam edecektir. Adaylar, dünya ve ülke koşulları da göz önünde bulundurularak meslek ve iş değiştirme gibi zaman kaybettirici durumları yaşamadan doğru tercihlerle yaşamlarını inşa etmeye çalışmalıdırlar. Bu noktada adaylar kişisel algılamaları kadar, kendisini yakından tanıyan yetişkinlerden de görüş alabilirler. Kişinin kendisini algılaması ile çevre tarafından algılanması aynı ise bu konu güçlü bir yapıyı yansıtacaktır.

Bölümler ve üniversite koşulları her ne kadar yükseköğrenim kurumu tarafından yenilenmeye çalışılsa dahi, ülke ve dünya gerçekleri konusunda bilinçli olunmalıdır. Kontenjan ve atama politikaları nedeniyle tıkanan, gelecekte kaybolmaya yüz tutan, değişen yaşam koşullarına ayak uyduramayan vb. bölümlerle ilgili gerçekçi beklentiler taşımalıdır adaylar.

Tercihlerini sıralama değerlerini dikkate alarak yapmalıdırlar. Puana göre yapılan tercihler sağlıklı olmayacaktır. İdeallere yer verilmelidir ancak sıralamanın çok üstünde tercihlere yer vermek yerleşememe riskini getirebilir. Tercih listeleri genel olarak üç ana bölüme ayrılmalı, birinci bölüme adayın sıralamasının %10-20 değerinde üstten bölümler, ikinci bölüme adayın sıralamasına denk bölümler, üçüncü ve son bölüme ise adayın sıralamasından gerideki bölümlere yer verilmelidir. Ancak istenmeyen hiçbir bölüm, listede yer almamalıdır. Üniversite ve bölümün yer aldığı şehir, barınma, ulaşım yaşam koşulları bakımından da araştırılmalıdır. Gittikleri şehirde mutsuz olup okullarını bırakmak zorunda kalan öğrencilerimiz çok ciddi zaman, enerji, maddi ve manevi kayıplar yaşamaktadırlar. 

 Tercih danışmanlığında bireysel olarak çabalayan bazı adayların teknik bilgilerindeki eksiklikler nedeniyle ciddi hatalar yaptıklarını görmekteyiz. Bu nedenle sınav hazırlığı kadar önemli olan bilinçli tercih yapma konusunda uzman desteği alınması gerektiğini düşünmekteyim.

Ailelerin bu süreçte iyi niyetli şekilde sürece dahil olmaları olağandır. Ancak bazı ailelerin çocuklarının ilgi, istek, yetenek ve hayallerine dikkat etmeden tercih konusunda baskılar yaptıklarına şahit olmaktayız. Ebeveynler olarak onları desteklemek, yönlendirmek, sorumluluk sahibi olarak yetiştirmeye çalışmak, ömürleri boyunca mutlu ve verimli, ruh ve beden sağlığı yerinde bireyler olmalarına yardımcı olacaktır. Çocuğumuz bizden ayrı bir bireydir ve yaşantısına, isteklerine, duygu ve düşüncelerine saygı duymak gerekmektedir. İletişim kanalları açık ve güçlü bir aile yaşantısı sağlıklı kararların alınmasını ve uzlaşma ortamını sağlayacaktır.