DR SİNE ARAS AKTEN

Size beyninizin gördüğünüz şeylerin kopyası olduğunu kanıtlarım. Beyniniz içinde öyle bir çekirdek gruptan söz edeceğim ki günümüzde olan her şeye tanıklık ettiğinize ve nasıl tepki gösterdiğinize dair bir fikriniz olacak. Öyle ki toplumun minik bir kopyasının oraya sıkıştığına bile inanacaksınız ki öyle! Söz! Hazır mısınız?

Konu: Amigdala…Amygdala (/əˈmɪɡdələ/; çoğul:amygdalae/əˈmɪɡdəli,-laɪ/ veya amygdalas; ayrıca corpus amygdaloideum; Yunanca kökenli Latince, ἀμυγδαλή, amygdalē, 'badem', 'bademcik'), omurgalıların beyin yarı kürelerinde bulunan çift çekirdekli bir kompleks yapı! Amigdala, bellek, karar verme ve duygusal tepkilerin işlenmesinde (korku, kaygı ve saldırganlık dahil) başlıca bir rol oynar. Amigdala ilk kez 1822’de Karl Friedrich Burdach tarafından tanımlanmış. Badem şekline benzemesi üzerine bu isim vermiş. Badem olmak her yerde aynı duyguları yaratıyor. Her cinste aynı değil ama…

Amigdala, cinsiyetler arasındaki farklar açısından en iyi anlaşılan beyin bölgelerinden biridir. Amigdala, 7 ila 11 yaş arasındaki çocuklarda, yetişkin insanlarda ve yetişkin sıçanlarda erkeklerde dişilere göre daha büyüktür. Neden? Sex hormonları… Hormonal faktörler, özellikle testosteron, amygdala'daki cinsiyete özgü gelişimsel farklılıklara katkıda bulunabiliyor. Amigdala, testosteron ile bağlanan ve gen ifadesini düzenleyen androjen reseptörleri bakımından zengindir. Kadınlar da testosterona sahip olmasına rağmen, seviyeleri erkeklerinkinden daha düşüktür. Erkeklerdeki testosteronun bolluğu, amigdala gelişimine katkıda bulunabilir çünkü testosteron seviyeleri amigdaladaki gri madde hacmini belirler ve bu da erkeklerde daha büyük amygdala'lara yol açabilir. Eee amigdalası büyük olanın dalağı da büyük! :) Erkekte daha büyükse daha mı işlevli? :)) konuyu dağıtma Sine..

Yani daha duygusal veya bellek bilinci oluşumu daha mı iyiler?—yok.. daha çok saldırganlaşma eğilimine kayıyorlar. Korkak da olabilirler…

İkili var olan bir organ. Sağ Amigdala ve Sol Amigdala.. Bu iki taraf ayrı zamanda büyür.. Gelişimsel farklılıklar, sağ ve sol amygdala arasında gözlemlenir.

Sol amigdala, sağ amygdaladan yaklaşık 1.5-2 yıl önce gelişimsel zirveye ulaşır. Sol’un zaferi! Sol amigdalanın erken büyümesine rağmen, sağ amygdala daha uzun bir süre boyunca hacim olarak artar.

Sağ’ın sabrı! Sağ amigdala, korkutucu uyarıcılara tepki verme ve yüz tanıma ile ilişkilidir. Sağ kesim gibi..Ee yaptıkları işler de korkutucu olabiliyor bazen:)… Sol amigdalanın erken gelişimi, bebeklere tehlikeyi algılama yeteneği sağlamak için işlev gördüğü düşünülmekte... Sol kesim gibi.. Ee suikasta kurban gidilmesi olasılıklı, tehlikeyi sezmeleri normal … Nasıl ? Sol erken olgunlaşır ama sağ yerini ve korkutucu derinlikli ilişkilerini zamanla daha çok büyüterek alır.

Görevi…Duygusal olaylarla ilişkili anıların oluşumu ve depolanmasında başlıca rolleri üstlenir. Zararında duygusal öğrenme oluşamaz. Korku kaçınma refleksleri gelişemez. Ders almak. Duygusal analizleri yorumlayarak davranışa dönüştürmek için bellek oluşturmak.. Beyin içinde badem şeklindeki bu küçük iki çekirdek, hafızayı ve duygusal olay analizlerini yaparak bedeni hayatta tutabilmek için var!

Badem deyip geçme! Öğrenebilmek ve hatırlamak! Hatırlamak ve öğrenmek! İnsan davranışları günümüzün hızlı ve bypass hayatlarında, insanlığı gittikçe amigdalası hasarlı bireylerden beklenir davranışlara sürüklüyor. Öğrenemiyoruz; Hatalardan. Yıkımlardan. Zorluklardan. Zıtlıklardan. Kendi toplumumuzda işler daha da kompleks— hasarlı olan sadece amigdala da değil, frontal beyin lopları da travma almış durumda…Onu sonra anlatırım! Hiçbir fraksiyonun ders aldığı veya duygusal bir bellek geliştiremediğine tanıklık ediyoruz. Yıllarca… Hunharca cereyan etmiş ve faili meçhul ve toplumca unutulmuş yüzlerce vaka… Bu , olsa olsa dalaksız bir toplumla değil ‘AMİGDALASIZ’ bir toplumla açıklanabilir.