-
HÜSNİYE SEVAL ACUN
Tarih: 22-11-2022 17:27:00
Güncelleme: 22-11-2022 17:27:00
Yıllardır çalışıyorsunuz ama henüz bir ev satın alacak birikimi yapamadınız ya da çalışma hayatına yeni başladınız ev almak uzak bir hayal. Uzun lafın kısası; kira ödemeye devam. Ödeyelim ödemesine de nasıl?
Kiracıların da ev sahiplerinin de kafası karışık. Kiracı olarak yüreğiniz ağzınızda kira artırım zamanı gelip de ev sahibi “Sizin ödediğiniz kira emsal evler arasında çok düşük kaldı. Şu rakamı 8 bin lira yapalım” cümlesini kuracak diye. Haziran’da maaşınız bu kirayı ödeyebileceğiniz kadar artmadı. Kiracıysanız, “Ev sahibim aradı, ya kirayı şu kadar yap ya da çık.” cümlesinden kaçışınız yok. Oturduğunuz evde 5 yılı doldurduysanız artış ya da tahliye tebligatının eli kulağında demektir.
Ev sahibi iseniz, alt kattaki Ahmet Bey, aynı büyüklükteki daire için kiracısından 10 bin lira alıyor, sizin kiracınız hala 3 bin lira ödüyor. Aylık kaybınız 7 bin lira. Kolay kolay hazmedilir bir kayıp değil.
İzmir’de geçen ayın (Ekim) sonu itibariyle ortalama kira artışı yüzde 153,70 olmuş. İlçelerdeki konut kira bedellerinin ortalaması da açıklanmış;
Çeşme: 15.930
Güzelbahçe: 14.400
Karşıyaka: 8.470
Urla: 10.000
Narlıdere: 10,640
Konak: 7.920
Balçova: 7.920
Bornova: 6.800
Çiğli: 5.850
Gaziemir: 6.960
Buca: 4.845
Bayraklı: 6.270
Seferihisar: 5.940
Aliağa: 6.240
Karaburun: 6.136
Menemen: 5.250
Karabağlar: 5.500 TL.
Ülkede çalışan nüfus yaklaşık 30 milyon kişi. Bunların 6 milyonu işveren ya da kendi hesabına çalışanlar. Geriye kalan 24 milyon kişinin yaklaşık 12 milyonu asgari ücretle çalışıyor. Diğer 12 milyonun da yarısı asgari ücrete çok yakın bir ücretle istihdam ediliyor. Yani ülkede çalışma hayatı içinde 12 milyon kişiden oluşan mutlu bir azınlık var. Kalan 18 milyon kişi bu kira ortalamalarının yanına bile yaklaşamıyor.
Yılbaşında asgari ücretin 9.500 lira olacağı koşuluyor. Bu şartlarda asgari ücretli oranı yarıyı da geçecek hatta işverenler asgari ücretin altı maaşlar konusunda çalışanlarıyla pazarlık yapacaklar gibi görünüyor. Emekli maaşlarının büyük bölümü asgari ücrete bile yaklaşamıyor. İnsanların gelirleri ile kira rakamlarını yan yana koyduğumda aklıma deli sorular geliyor;
Bu kira bedellerini kim ödüyor?
Bu kirayı verdikten sonra geriye kalan gelirleriyle nasıl geçiniyorlar?
Geçinebiliyorlarsa bu mutlu azınlık kaç para kazanıyor?
Hem asgari ücretli hem de bu ortalamada bir kirayla oturuyorsa, kaç farklı işte çalışıyor?
Asgari ücretle tek bir işte çalışıyorsa ve bu evlerde oturma şansı yoksa nerede oturuyor?
Kirası yeni piyasa koşullarına göre revize edilenlerin sayısı giderek arttığına göre, evini tahliye etmek zorunda kalanlar nerede oturacak?
Kış şartlarında sokakta kalanların sayısı artacak mı?
Bence en hayati soru da şu; İktidar bu başını alıp gitmiş piyasa için yeni kurallar, önlemler getirecek mi? Zira son yapılan düzenleme hiçbir yaraya merhem olmadı.