PROF. DR. ERDAL FIRAT

İsrail ve Filistin arasındaki savaşın sonucunu etkileyebilecek bazı faktörler şunlardır:

Uluslararası toplumun tutumu: Birleşmiş Milletler, Arap Birliği, Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin ve Türkiye gibi önemli aktörlerin savaşa müdahale edip etmeyeceği, taraflara baskı yaparak ateşkes veya müzakere sağlayıp sağlayamayacağı önemlidir. Bazı ülkeler İsrail’in güvenliğini desteklerken, bazıları da Filistin’in bağımsızlığını savunmaktadır.

Bölgesel dinamikler: Savaşın Lübnan, Suriye, Mısır, Ürdün, İran ve Suudi Arabistan gibi komşu ülkeleri nasıl etkileyeceği de belirleyicidir. Bu ülkelerden bazıları Filistinli gruplara destek verirken, bazıları da İsrail ile ilişkilerini geliştirmeye çalışmaktadır. Ayrıca bölgede yaşanan diğer çatışma ve krizler de savaşın seyrini değiştirebilir.

İç siyasi durum: Hem İsrail hem de Filistin’de iç siyasi durum da savaşın sonucunu etkileyebilir. İsrail’de uzun süredir devam eden hükümet krizi nedeniyle Başbakan Binyamin Netanyahu’nun konumu zayıflamıştır. Filistin’de ise Hamas ile Fetih arasındaki uzlaşı süreci tıkanmıştır. Tarafların iç siyasi baskılara nasıl cevap vereceği ve kamuoyunun desteğini nasıl koruyacağı önemlidir.

Bu faktörleri göz önünde bulundurarak, savaşın sonucu hakkında kesin bir tahmin yapmak zordur. Ancak olası senaryolar şöyle olabilir:

Taraflar arasında ateşkes sağlanması: Bu senaryoda, uluslararası toplumun baskısı ve tarafların yorulması sonucunda savaş durdurulur. Ancak bu durum kalıcı bir barış anlamına gelmez. Taraflar arasındaki temel sorunlar çözülmediği sürece, gelecekte yeni çatışmalar çıkabilir.

İsrail’in askeri zaferi: Bu senaryoda, İsrail ordusu Filistinli grupları askeri olarak yenilgiye uğratır ve Gazze Şeridi’ni tamamen kontrol altına alır. Ancak bu durum da kalıcı bir barış anlamına gelmez. Filistinliler direnişi sürdürür ve uluslararası toplumdan destek alır. Ayrıca İsrail’in işgal politikaları insan hakları ihlallerine yol açar.

Filistin’in direnişi: Bu senaryoda, Filistinli gruplar İsrail’e karşı direnişi sürdürür ve uluslararası toplumdan destek alır. İsrail ordusu Filistinli grupları tamamen yok edemez ve sivil kayıplar artar. Bu durum da kalıcı bir barış anlamına gelmez. İsrail güvenliğini tehdit altında hisseder ve işgal politikalarını sürdürür.

Sonuç olarak, İsrail-Filistin savaşının sonucu belirsizdir. Ancak kalıcı bir barışın sağlanması için, tarafların 1967 sınırlarına dayalı iki devletli çözümü kabul etmesi ve uluslararası hukuka saygı göstermesi gerekmektedir. Aksi takdirde, bölgede kan ve gözyaşı devam edecektir.